Een immuunsysteem in de war

Sinds januari is dr. Pieter de Groot verbonden aan het ziekenhuis als internist-immunoloog. In zijn werk richt hij zich niet alleen op zeldzame immuunstoornissen, maar vooral op een groeiend maatschappelijk probleem: de gestage toename van allergieën.

“Steeds vaker zie ik patiënten bij wie het afweersysteem reageert op onschuldige stoffen,” zegt hij. “Graspollen, noten, huisstofmijt of geneesmiddelen — het lichaam gedraagt zich alsof er sprake is van een ernstige bedreiging, terwijl die er feitelijk niet is.”

Ontregeld immuunsysteem

Allergieën zijn in de kern een uiting van een ontregeld immuunsysteem. Het deel van het immuunsysteem dat het lichaam normaal beschermt tegen parasieten en wormen, raakt ontregeld en richt zich op onschuldige prikkels. De precieze oorzaak verschilt per persoon en is vaak multifactorieel: erfelijkheid, leefstijl, luchtkwaliteit en vroege blootstelling aan micro-organismen spelen allemaal een rol.

Verschillende leeftijden, verschillende klachten

In de dagelijkse praktijk ziet hij patiënten van uiteenlopende leeftijden, soms met aspecifieke klachten zoals chronische huiduitslag, benauwdheid of buikpijn. “Dan is het mijn taak te beoordelen of allergie een rol speelt. Is dat mogelijk het geval, dan proberen we dit te bewijzen met huidtesten, bloedtesten en soms provocatietesten. Bij een provocatie neemt de patiënt in oplopende dosisstapjes datgene in waarvoor mogelijk een allergie bestaat om te kijken of een reactie optreedt. De behandeling kan bestaan uit preventie (zoals de adrenalinepen), leefstijladvies (wat te vermijden), of allergeen immunotherapie bij bijvoorbeeld hooikoorts.

Maatschappelijke dimensie

Wat De Groot bijzonder bezighoudt, is de maatschappelijke dimensie van allergische aandoeningen. “Een voedselallergie heeft gevolgen die verder reiken dan de individuele patiënt. Denk aan kinderen op school, of volwassenen die zich zorgen maken over voeding tijdens een vlucht. Het zijn geen ‘lastige’ klachten — het zijn beperkingen met serieuze impact.”

Samenwerking essentieel

Daarom is interdisciplinaire samenwerking essentieel. In overleg met onder meer kinderartsen, longartsen, dermatologen en diëtisten wordt gezocht naar een integrale benadering. “Allergieën staan zelden op zichzelf. Goede zorg vraagt om afstemming tussen disciplines.”

Zijn ambitie is het opzetten van een allergologisch centrum met een integrale, multidisciplinaire benadering, waarin patiënten met allergieën en mestcelgerelateerde aandoeningen effectief kunnen worden gecounseld en behandeld.