Spaarne Gasthuis onderzoekt nieuwe testmethode met spuug
Publiceerdatum
Kokhalzend bij de teststraat staan, is niet meer nodig als de nieuwe corona-testmethode werkt. Onderzoekers van het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp, RIVM, GGD en Streeklaboratorium zijn sinds 1 oktober dag en nacht bezig met de vraag of speeksel de aanwezigheid van het coronavirus en antistoffen tegen dat virus kan aantonen.
Foto: De onderzoekers van de SARSLIVA-studie: Jeffrey Koole (linksvoor), Marlies van Houten (linksachter), Emma de Koff (rechtsachter), Lisa Kolodziej (rechts).
Bij de uitbraak van de eerste corona golf wilden hoofdonderzoeker en kinderarts Marlies van Houten en arts-onderzoeker Emma de Koff van het Spaarne Gasthuis een bijdrage leveren aan onderzoek naar het virus. Vanuit hun eigen expertise, kindergeneeskunde en infectieziekten, ontstond de vraag hoe ze de diagnostiek voor kinderen én volwassenen makkelijker konden maken.
Binnen twee weken hadden ze een studie op poten gezet, goedgekeurd door de ethische commissie. In het Spaarne Gasthuis werden vanaf midden april de eerste deelnemers benaderd. De resultaten bleken voorzichtig positief. Sinds 1 oktober is het SARSLIVA-onderzoek officieel van start gegaan. Ze zoeken nog vijftien huishoudens.
Wat is het doel van het SARSLIVA onderzoek?
De Koff: ,,Het belangrijkste doel van de SARSLIVA-studie is om te onderzoeken of speeksel net zo goed werkt om het virus op te sporen als het slijm van de huidige keel- en neuswat. Deze methode vinden veel mensen vervelend, wat hen weerhoudt om naar de teststraat te gaan. Als hetzelfde resultaat wordt behaald, door thuis in een buisje te kwijlen is dat natuurlijk veel eenvoudiger.’’
,,Verder kijken we hoe snel het virus zich binnen een huishouden over een langere periode (lees zes weken) verspreidt, waar dat aan ligt en er wordt gekeken of we de antistoffen in het speeksel kunnen meten. Dit vergelijken we dan met het bloed. Als dit positief is, kunnen we ook hiervoor in de toekomst speeksel gebruiken in plaats van bloed.”
Wie komen er in aanmerking voor deelname aan het onderzoek? En hoe worden ze benaderd?
Van Houten: ,,Voor dit onderzoek hebben we 85 huishoudens nodig, die uit tenminste drie personen bestaan. Dit betekent een positief geteste covid-19-patiënt en tenminste twee van zijn huisgenoten. Dat kan een gezin zijn, maar ook huisgenoten die in nauw contact met elkaar staan, bijvoorbeeld een studentenhuis met een gezamenlijke huiskamer. ‘’
,,De GGD benadert positief geteste patiënten met de vraag of zij en eventuele huisgenoten willen meedoen. Deelnemers komen uit Haarlem en omstreken binnen een straal van vijftig kilometer. Op dit moment hebben we nog vijftien huishoudens nodig.’’
Wat moeten de deelnemers doen en zijn er bijwerkingen?
De Koff: ,,Zes weken lang moeten de deelnemers tien keer twee buisjes speeksel inleveren. Met een trechtertje kwijlen deelnemers ’s ochtends thuis voordat ze hebben gegeten, gedronken en hun tanden hebben gepoetst in het trechtertje dat de spuug opvangt en in het buisje sluist. Dat doen ze in twee verschillende buisjes. In de eerste week doen ze dat om de dag, daarna wordt het minder frequent.“
,,Kinderen onder de vijf kunnen meestal niet spugen in een buisje, voor hen gebruiken we een sponsje op een stokje. Dat houden ze een minuut lang in hun mond. Daarna wordt het in de vriezer bewaard tot de onderzoeker het komt ophalen.”
,,Verder krijgen deelnemers een aantal vragenlijsten over de situatie thuis en over het verloop van eventuele klachten. In de eerste week na de positief geteste datum komen we langs voor een keel- en neuswat en aan het eind van de zes weken nemen we bloed af door een vingerprik.”
,,En bijwerkingen? Nee, die zijn er niet of nauwelijks. De kokhalsneiging van de keel- en neuswat en misschien een blauwe plek van het bloedprikken.”
Is het moeilijk deelnemers te vinden?
Van Houten: ,,Het blijkt dat mensen heel gemotiveerd zijn als we ze vragen om mee te doen. Ze willen graag iets doen om deze pandemie het hoofd te bieden en zijn heel geïnteresseerd in het onderzoek. Aan het eind van het onderzoek sturen we alle deelnemers ook bericht van de studie-uitslagen.”
Wanneer zijn de resultaten van het SARSLIVA bekend?
Van Houten: ,,We hebben een subsidie van ruim 350.000 voor zestien maanden van ZonMw die erop is gericht snel resultaten te behalen. De deadline is juli 2021. Op dit moment werken we zeven dagen per week om dit voor elkaar te krijgen.”
Onafhankelijke LUMC-viroloog Mariet Feltkamp over SARSLIVA
,,Het grote voordeel van deze manier van testen zie ik vooral in studieverband. Als moet worden aangetoond hoelang het virus bijvoorbeeld in het lichaam blijft en er vaker over een langere periode wordt getest. Het keel- en neuswatstokje is dan heel vervelend. Ochtendspeeksel lijkt dan een goed alternatief. Of het tot vervanging leidt van de huidige methode weet ik niet.”
Bron: Haarlems Dagblad
Auteur: Elizabeth Stilma
Foto: United Photos/Paul Vreeker