Veel mensen deden niets

Bron: Haarlems Dagblad 24 september 2025

Het is een zonnige dag in april als Dennis Kox (48) een boek leest bij de caravan van zijn schoonouders. De kno-arts van de Vijf Meren Kliniek in het Spaarne Gasthuis gaat elke meivakantie met familie naar deze camping in Otterlo, genaamd de Wije Werelt. Kox is op dat moment één heg verwijderd van de speeltuin en het zwembad, waar zijn kinderen, neefje en nichtje aan het spelen zijn. Een telefoontje van zijn 14 jarige dochter rukt hem uit zijn boek. Ze is aan het gillen. „Pap, je moet nu komen! Er is iemand verdronken in het zwembad!” Op blote voeten sprint Kox langs de heg naar het zwembad, zijn dochters paniek gaat door zijn hoofd. Hij ziet een jongen aan de kant van het bad, zijn moeder had even daarvoor hopeloos naar hem gezocht. Drie mensen zijn al bezig om hem te reanimeren. De vrouw die hem probeert beademen, zegt tegen Kox dat ze verpleegkundige is. De andere twee hebben een EHBO-diploma. Alle drie kijken ze Kox aan en vragen wat ze moeten doen. Hij pakt de leiding en controleert zijn pols.

Massage

„Hij had zes minuten onder water gelegen en ademde niet meer”, vertelt Kox. Het gebruiken van de AED heeft geen zin omdat het hart helemaal stil staat, dat moet met de massage op gang komen. Dat is moeilijk, want het jongetje zit vol water. De vrijwilligers horen niet wat er om zich heen gebeurt, ze blijven doorgaan met hartmassages en beademen. Een van hen houdt het hoofd vast om het water dat omhoog komt, weg te laten stromen. Kox blijft hopen dat er iets gaat gebeuren, kinderen hebben qua zuurstof meer reserves dan volwassenen. „Na vijf minuten voelde ik opeens een lichte hartslag. We bleven doorgaan tot de ambulance er was. Dat duurde 25 minuten, omdat het heel druk was op de weg.”

Het moment dat de jongen in de traumahelikopter wordt getild en de hulpdiensten weg zijn, barsten Kox en de andere helpers in huilen uit. Ze weten niet of ze genoeg gedaan hebben en of die zes minuten onder water permanente schade heeft toegebracht. Er wordt gezegd dat de jongen geen zwemdiploma had en per ongeluk in het water was gekomen.

Slachtofferhulp

Kox wordt opgevangen door zijn familie en de vrienden op de camping die hij al jaren kent. Slachtofferhulp houdt die avond nog een bijeenkomst. „We hebben heel veel aan elkaar gehad”, zegt Kox. „Als we erop terugkijken, was het verschrikkelijk. Het is toch een krasje op je ziel. Maar we waren zo gefocust. Je doet wat je moet doen.”

De dag erna horen hij en de anderen dat Dirk-Jan, zoals de jongen blijkt te heten, leeft en dat de situatie er hoopvol uitziet. „Geen hersenschade, alleen nog wat waterschade aan zijn longen. Het was een enorme ontlading. Het is bijna niet te geloven dat we zijn hart aan de praat hebben gekregen.”

Op 15 september hebben Kox en de andere redders een zilveren penning van de Koninklijke Maatschappij tot Redding van Drenkelingen (KMRD) gekregen. Een organisatie die sinds 1767 bestaat en sindsdien mensen bekroont die een ander van verdrinking hebben gered. Bij de uitreiking waren Dirk-Jan en zijn ouders ook aanwezig. „Het was heel bijzonder om hem te zien. En het klinkt gek, maar ik wilde even voelen dat hij warm was, dat hij leefde.”

Kox heeft een kaartje van de KMRD gezien waar gemelde reddingen van verdrinking op staan. Daar schrikt hij van. Ook in de omgeving van Vijfhuizen en Haarlem zijn blauwe stipjes te zien. De reden dat Kox zijn verhaal doet, is om het bewustzijn te vergroten. „Het moment dat een 12-jarig meisje bij het zwembad opmerkte dat Dirk-Jan wel erg lang onder water bleef, deden heel veel mensen niets. Sommigen bevriezen, sommigen denken dat iemand anders wel 112 belt. Veel zwemmers bleven zelfs in het bad. Haar moeder was de verpleegkundige die mij hielp en kwam wel in actie. Een jongen (met een lichte vorm van autisme) kon niet geloven dat niemand aan de lijn hing en draaide zelf het noodnummer. Het is essentieel om te weten of je het in je hebt om iets te doen, want die mensen zijn echt noodzakelijk.”

Reanimeren

Het is de kno-arts een paar keer eerder gebeurd dat hij buiten het ziekenhuis om iemand moest redden. Reanimeren in een drukke winkelstraat in Amsterdam, 112 bellen toen een jongen onder een tram kwam. „Ik weet van mezelf dat ik kan handelen in deze situaties. Een knop gaat om en je gaat aan de slag.”

Kox raadt iedereen aan om een EHBO-cursus te doen en te helpen waar kan. In het geval van Dirk-Jan waren er heel veel factoren waarbij geluk kwam kijken. Een arts die aanwezig was, maar ook een verpleegkundige, twee EHBO’ers, kinderen die actie durfden te ondernemen, anderen die op zoek gingen naar een AED, familie die de betrokkenen opving. En dat terwijl de hulpdiensten vertraagd waren en de jongen eigenlijk veel te lang onder water had gelegen. „Ongelukken zitten in een klein hoekje. Maar ook door deze gebeurtenis realiseer ik me weer hoe mooi het is om iemand anders te helpen. Ik zou het zo weer doen. Wat hier is gebeurd, laat zien hoe belangrijk alertheid en moed zijn. Deze redders hebben zonder aarzeling gehandeld en een leven gered.” Voor meer informatie over de KMRD: drenkeling.nl.